Dames en heren, kom binnen, de show gaat beginnen! Een beeldschone vrouw ligt in een kist op tafel. Een man zaagt haar in tweeën. De twee delen van de kist worden even rondgereden en vervolgens weer aan elkaar gezet. Even later paradeert de assistente van de goochelaar weer breedlachend en wordt de volgende stunt aangekondigd.
Een geboeide man wordt in een dwangbuis gestopt. Dan wordt hij ondersteboven aan een touw rond zijn voeten opgehangen. Het touw, waaraan hij bungelt, wordt ook nog eens in brand gestoken. Toch slaagt de boeienkoning erin om zich los te wrikken, vooraleer het vuur hem fataal zou worden. We hebben deze scènes keer op keer gezien. Misschien hebben we het als kind in het circus gezien. Anders ken je de acts ongetwijfeld van tv-shows. De wereld wil beetgenomen worden. We betalen om waarzegsters onze toekomst te laten lezen, mediums geesten van overledenen op te laten roepen, boeienkoningen in gevangenissen op te sluiten en ze dan zien ontsnappen. Hoewel we beseffen dat er niets bovennatuurlijks gebeurt, blijft het ons boeien. De vingervlugheid en hun gladde praatjes laten ons er keer op keer weer inlopen. Geschiedenis van het goochelen in België Vader en zoon Christ en Kobe Van Herwegen zijn beiden gepassioneerd door het goochelen. Ze hebben nu een boek geschreven over honderdvijftig jaar goochelgeschiedenis in België. Het Huis van Alijn in Gent brengt er een bijhorende tentoonstelling over.
|
Ons land telde enkele beroemde goochelaars. Servais Le Roy liet zijn vrouw Talma zweven. David Copperfield kocht zijn geheim en voert de act nu in Las Vegas op. Joe Alcatrez, een goede vriend van 'Sterkste Man Ter Wereld' John Massis, imiteerde de truc van Houdini om uit een melkbus te ontsnappen. Meester Brando won de wedstrijd 'Ontdek De Ster' van de BRT. Daarna kreeg hij een plaats in de wekelijkse show van Nonkel Bob en gastrollen in de televisiereeksen 'Johan En De Alverman' en 'Manco Capak'. Klingsor reed in 1967 geblinddoekt met een auto voor de camera van het legendarische 'Echo' en werd op slag wereldberoemd in Vlaanderen. Deze beelden uit de jaren zestig en zeventig, aangevuld met recenter materiaal, kan je in Gent herbekijken. Tussen de galerij heren staat er ook een dame: Suzy Wandas. Zij werd op het hoogtepunt van haar glorie de 'Queen of Magic' genoemd.
Attributen De wonderkoffer van fakir Josmah, de ton van ontsnappingskoning Joe Alcatraz en het kostuum van Klingsor zijn . Goochelaars en magiërs dragen graag opvallende kledij. Meestal zijn het exotische kleren, Chinese of Indische gewaden, maar ook een “pitteleer” wordt tentoongesteld.
De eerste “moderne” goochelaar was Jean Eugène Robert-Houdin. Deze Fransman trad in 1850 op voor een mondain, chique publiek en was steeds in rokkostuum gekleed. Hij maakte zoveel indruk op een Hongaars-Amerikaanse jongen, Erich Weiss, dat die als artiestennaam Harry Houdini aannam. Harrry Houdini werd de bekendste goochelaar van de afgelopen honderd jaar.. |
De artiesten pronken met academische en minder academische titels, die ze zichzelf toekennen: Madame Mercédes was zowaar gediplomeerd slaapwandelaarster! Affiches kondigden de grootste wonderen aan, waar het publiek getuige van zou zijn: een zwevend kind, spiritistische seances, telepathie,...
Goochelen is natuurlijk al veel ouder. Denk maar aan het schilderij 'De Goochelaar' van Jeroen Bosch. Terwijl de goochelaar zijn publiek bespeelt, gaat een beurzensnijder met het geld van een toeschouwer lopen.
Volgens auteurs Van Herwegen begon de bloeiperiode van het goochelen in onze streken einde negentiende eeuw en duurde tot de jaren twintig jaar van de vorige eeuw.
De komst van film met haar special effects zorgde ervoor dat we alles, wat we ons maar kunnen inbeelden, op het scherm kunnen tonen. Georges Méliès was goochelaar en werkte in het variété toen hij met een filmcamera begon te experimenteren. Hij vond al meteen de eerste special effects uit. Wanneer de televisie in elke huiskamer verschijnt, verschuift de goochelarij zich naar parochiezalen en cafés. Enkele goochelaars vinden evenwel hun weg naar het televisiescherm zoals Meester Brando.
Tegenwoordig zijn amateurgoochelaars verenigd in clubs, aangesloten bij de FISM. Dat staat voor Fédératon Internationale des Sociétés Magiques. Sinds 1948 vindt er een jaarlijks een heus wereldkampioenschap plaats. In 1961 en 1979 was ons land gastheer voor dit WK.
Op YouTube vallen honderden filmpjes van goochelacts te zien. En de geheimen van heel wat trucs worden her en der op internet verklapt. Toch blijft er nog plaats voor hedendaagse goochelaars. Ook mentalist Jan Bardi, die eind jaren tachtig doorbrak en later Gili, opnieuw een mentalist, zal het grote publiek van hun tv-shows kennen.
Goochelen is natuurlijk al veel ouder. Denk maar aan het schilderij 'De Goochelaar' van Jeroen Bosch. Terwijl de goochelaar zijn publiek bespeelt, gaat een beurzensnijder met het geld van een toeschouwer lopen.
Volgens auteurs Van Herwegen begon de bloeiperiode van het goochelen in onze streken einde negentiende eeuw en duurde tot de jaren twintig jaar van de vorige eeuw.
De komst van film met haar special effects zorgde ervoor dat we alles, wat we ons maar kunnen inbeelden, op het scherm kunnen tonen. Georges Méliès was goochelaar en werkte in het variété toen hij met een filmcamera begon te experimenteren. Hij vond al meteen de eerste special effects uit. Wanneer de televisie in elke huiskamer verschijnt, verschuift de goochelarij zich naar parochiezalen en cafés. Enkele goochelaars vinden evenwel hun weg naar het televisiescherm zoals Meester Brando.
Tegenwoordig zijn amateurgoochelaars verenigd in clubs, aangesloten bij de FISM. Dat staat voor Fédératon Internationale des Sociétés Magiques. Sinds 1948 vindt er een jaarlijks een heus wereldkampioenschap plaats. In 1961 en 1979 was ons land gastheer voor dit WK.
Op YouTube vallen honderden filmpjes van goochelacts te zien. En de geheimen van heel wat trucs worden her en der op internet verklapt. Toch blijft er nog plaats voor hedendaagse goochelaars. Ook mentalist Jan Bardi, die eind jaren tachtig doorbrak en later Gili, opnieuw een mentalist, zal het grote publiek van hun tv-shows kennen.
Illusion
Paul en Jean Pichonnier brachten in 1949 de documentaire 'Illusion' uit. Hun verhaal start bij Georges Méliès en eindigt met het wereldkampioenschap in Amsterdam. De video verklapt zelfs een enkel trucje. Op het volgende familiefeest zal ik mijn neefjes en nichtjes imponeren met “het verdwijnende geldstuk onder het glas”!
In de museumwinkel van Het Huis van Alijn kan je het boek van de Van Herwegens kopen. David Copperfield schreef het voorwoord. Verder kan je er enkele goocheltrucs kopen: de Chinese Ringen of de Magische Zakdoek. Voor minder dan tien euro krijg je de goochelbenodigdheden én gelukkig ook de uitleg op papier. De behendigheid moet je jezelf aanleren zoals je ook de verhaaltjes zelf zal moeten verzinnen.
Chapeau
13 juni – 16 november 2014
Huis van Alijn, Kraanlei 65, Gent
Chapeau. De Geheime Goochelgeschiedenis van België. Christ en Kobe Van Herwegen. Manteau. 2014. Hardcover. 208 Blz. 24,99 euro.
www.huisvanalijn.be
www.googchelgeschiedenis.be
In de museumwinkel van Het Huis van Alijn kan je het boek van de Van Herwegens kopen. David Copperfield schreef het voorwoord. Verder kan je er enkele goocheltrucs kopen: de Chinese Ringen of de Magische Zakdoek. Voor minder dan tien euro krijg je de goochelbenodigdheden én gelukkig ook de uitleg op papier. De behendigheid moet je jezelf aanleren zoals je ook de verhaaltjes zelf zal moeten verzinnen.
Chapeau
13 juni – 16 november 2014
Huis van Alijn, Kraanlei 65, Gent
Chapeau. De Geheime Goochelgeschiedenis van België. Christ en Kobe Van Herwegen. Manteau. 2014. Hardcover. 208 Blz. 24,99 euro.
www.huisvanalijn.be
www.googchelgeschiedenis.be